भारतमा मारिए माओवादीका सर्वोच्च कमाण्डर

भारतमा सुरक्षा कारबाहीमा भारतीय कम्युनिस्ट पार्टी माओवादीका महासचिव नाम्बला केशव राव मारिएका छन् । 

छत्तीसगढको नारायणपुर जिल्लाको एक जंगलमा भएको सैनिक कारबाहीमा बसबराजु भनेर चिनिने ६८ वर्षका केशव रावसहित २७ जना मारिएका हुन् । 

भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र गृहमन्त्री अमित शाहले यो घटनालाई ठूलो उपलब्धीको रुपमा लिएका छन् । उनीहरुले सुरक्षाकर्मीलाई धन्यवाद दिएका छन् । 

गृहमन्त्री साहले नक्सलवादीलाई समाप्त पार्ने अभियानमा ऐतिहासिक उपलब्धी हात परेको दाबी गरेका छन् । 

भारतले अपरेसन ब्ल्याक फरेस्ट नाममा माओवादीविरुद्धको अभियान चलाइरहेको छ । जासुसी संयन्त्रको सूचनाका आधारमा सुरक्षाकर्मीको टोली माओवादी पार्टीको केन्द्रीय कमिटी र पोलिट्ब्यूरो सदस्यहरु रहेको ठाउँमा पुगेको थियो । 

भिडन्त भएको ठाउँ माओवादीको प्रभाव क्षेत्र हो । यो बाक्लो जंगल भएको क्षेत्र हो र नारायणपुर, बिजापुर र दन्तेवाडा गरी ३ जिल्लाको सिमानामा पर्छ । यो क्षेत्रलाई माओवादी बिद्रोहको इपिसेन्टर नै मानिछ । 

बुधबार बिहान भएको कारबाहीको नेतृत्व छत्तीसगढको बस्तर क्षेत्रका प्रहरी महानिरीक्षक पी सुन्दरराजले गरेका थिए । 

अपरेसन ब्ल्याक फरेस्टमा संलग्न भारतीय सुरक्षा अधिकारीका अनुसार केशव राव त्यहाँ छन् भनेर प्रहरीले १० दिनअघि सूचना पाएको थियो । 

बसबराजु पार्टीको महासचिवसँगै सैन्य फाँटको पनि प्रमुख थिए ।

सैनिक तालिम दिन, विस्फोटक र बारुदी सुरुङ निर्माणमा उनी विशेषज्ञ मानिन्थे । रावले आफ्नो टोलीलाई अत्याधुनिक हात हतियारयुक्त बनाएका थिए । 

भारत सरकारले केशव राव सहित माओवादीको केन्द्रीय कमिटी र पोलिट्ब्यूरो सदस्यहरुको टाउकोको मूल्य एक करोड रुपैयाँ तोकेको थियो । 

केशव राव अर्थात् बसबराजु पार्टीको नेतृत्वमा आएको ७ वर्ष मात्र भयो ।   

केशव रावको जन्म हैदरावाददेखि ७२० किलोमिटर टाढाको एक गाउँमा भएको हो । शिक्षकका छोरा उनी सानैदेखि पढ्नमा चलाख थिए । 

हाइस्कुल र इन्टरमिडियट पढाइ पूरा गरेपछि केशव रावले इन्जिनियरिङमा बी टेकको पढाइ सुरु गरेका थिए । 

त्यसपछि उनी विद्यार्थी संगठनमा आवद्ध भए भने राजनीतिक र सामाजिक आन्दोलनहरुमा सक्रिय हुन थाले । प्रहरीमा उनीविरुद्ध उजुरी पर्न थाले । 

केशव राव एम टेकमा भर्ना त भए, तर उनको अधिकांश समय राजनीतिक गतिविधिहरुमा बित्थ्यो । 

उनले सीपीआई लिबरेसनका लागि काम गर्न थालेका थिए । त्यसपछि उनी भूमिगत भए । 

पछि उनले नक्सलवादी संगठन सीपीआई पिपुल्स वार ग्रुपमा आवद्ध भए । एक सामान्य कार्यकर्ताबाट काम सुरु गरेका उनले छोटो समयमा नै महत्वपूर्ण जिम्मेवारीहरु पाए । 

सन् १९९२ मा मुपल्ला लक्ष्मण राव पार्टीको महासचिव बने । बसबराजु उनको मुख्य सहयोगी थिए, उनी पनि केन्द्रीय कमिटीमा चयन भए । उनले पार्टीको सैन्य फाँटको जिम्मेवारी पनि पाए ।  

२७ वर्ष केन्द्रीय कमिटी र १८ वर्ष पोलिट्ब्यूरोमा काम गरेपछि उनी पार्टी महासचिव बनेका थिए ।