न्यूयोर्क हल्लाइरहेका एक आप्रवासी, जो मेयरको दौडमा छन्

राष्ट्रपति ड्रोनाल्ड ट्रपले आप्रवासीप्रति कडा रबैया अपनाइरहेका बेला न्यूयोर्क शहरको माहोेल अर्कै छ । 

३३ वर्षका जोहरान ममदानी मेयरको उम्मेदवार बन्दैछन् । त्यो पनि डेमोक्र्याटिक पार्टीबाट । उनले प्राइमरी जितिसके । 

अब उनको पार्टीले पछिल्ला दुई चुनावको जस्तै नातिजा ल्याउन सक्यो भने भारतीय मूलका ममदानी न्यूयोर्कको पहिलो मुस्लिम मेयर हुनेछन् । अनि, सन् १९१४ पछिको सबैभन्दा कान्छो मेयर पनि बन्ने छन् । 

मेयरको उम्मेदवार बन्ने पक्का भएपछि राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प उनीमाथि खनिएका छन् । ट्रम्पले ममदानीलाई कम्युनिस्ट र पागल भनेका छन्, अनि गैरकानुनी आप्रवासीका रुपमा पक्राउ पर्न सक्ने बताएका छन् । 

एकातिर डेमोक्र्याटिक पार्टीको प्राइमरीमा भेट्रान आकांक्षीहरुलाई हराएको, अर्कातिर राष्ट्रपति नै गाली गलौजमा उत्रिएका कारण ममदानी न्यूयोर्कमा मात्र होइन, संसारभर चासोको विषय बनेका छन् । 
जोहरान ममदानी भारतीय मूलका हुन् । उनको जन्म युगाण्डाको कम्पालामा भएको थियो । उनी ७ वर्षको हुँदा उनको परिवार न्यूयोर्क बसाईं सरेको थियो । 

ममदानीका बाबु मोहम्मद ममदानी कोलम्बिया विश्वविद्यालयका प्राध्यापक हुन् । अनि आमा सिमरा नाइर भने फिल्म निर्देशक हुन् । 

ममदानी आफूलाई लोकतान्त्रिक समाजवादी राजनीतिकर्मी बताउँछन् । उनी आठ महिनाअघि क्वीन्स क्षेत्रबाट प्रदेशसभा सदस्यमा विजयी भएका थिए । प्रदेशसभा सदस्य हुँदासम्म उनी लो प्रोइफाइलमा थिए । 

तर मेयरको उम्मेदवार बन्न डेमोक्र्याटिक पार्टीको प्राइमरी जितेपछि एकाएक चासो र चर्चाको पात्र बनेका छन् । 

मेयरमा दौड सुरु गर्दा ममदानीको सम्भावना देखिएको थिएन । किनभने उनको नाम त्यति ठूलो होइन, न पैसा नै धेरै भएको मानिस हुन् । 

उनीसँग प्रतिस्पर्धा गर्ने मानिसहरु भने ठूलो नामका थिए । स्थापित राजनीतिकर्मी ब्राड लान्डर र स्कट स्ट्रिङ्गर पनि मेयरको उम्मेदवार बन्ने दौडमा थिए ।  

एन्ड्र्यु कोमो त तीन कार्यकालसम्म न्यूयोर्कको गभर्नर भएका व्यक्ति हुन् । उनी डेमोक्र्याट पार्टीको संस्थापनले रुचाएका पात्र पनि हुन् । 

तर ६७ वर्षका अनुभवी राजनीतिकर्मी एन्ड्र्यु कोेमो आफू भन्दा आधा उमेरका ममदानीसँग पराजित हुन पुगे । 

ममदानीले चुनावी अभियान पनि फरक ढंगले सञ्चालन गरेका थिए । उनले मतदातालाई प्रभाव पार्ने बाटो खोजे । 

चुनावी अभियानका क्रममा ५० हजार स्वयंसेवक परिचालन गरे । आफ्नो चुनावी अभियान मुख्य शहर भन्दा बाहिर सामान्य मानिसहरुलाई लक्षित गरे । 

सबभन्दा ठूलो कुरा, न्यूयोर्कका युवा मतदाताले मूलधारका राजनीतिकर्मीलाई रुचाएनन् । प्राइमरीको नतिजाले त्यही देखायो ।

न्यूयोर्कको मेयर चयनका लागि आगामी नोभेम्बर ४ मा चुनाव हुँदैछ । चुनावमा उनका लागि अनुकुलता र प्रतिकुलता दुबै छ । 

प्राइमरी जितेको भोलिपल्ट राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले उनलाई शत प्रतिशत कम्युनिस्ट पागलको संज्ञा दिए । 

जब इलेक्सन बोर्डले ममदानीले जितेको घोषणा गर्‍यो, ट्रम्पले भने कि ‘हामी उनलाई पक्राउ गर्न सक्छौं, हेर्दै जानुस्, यो देशलाई कम्युनिस्ट चाहिएको छैन, म उनलाई राष्ट्रको तर्फबाट राम्ररी नियालिरहेको छु ।’ 

धनाढ्यहरु उनीहरुसँग खुसी छैनन् । अपार्टमेन्टको भाडा नबढाउने र १० लाख डलर भन्दा बढी कमाउनेहरुलाई कर बढाउने ममदानीको नीति उनीहरुलाई मन परेको छैन । उनीहरु हालका मेयर एरिक एडम्स दोहोरिउन वा डेमोक्रेटिक पार्टीको प्राइमरीमा पराजित भएका एन्ड्र्यु कोमो मेयर बननु भन्ने चाहन्छन् । 

२०२१ मा डेमोक्र्याटिक पार्टीबाट चुनाव जितेका वर्तमान मेयर एरिक एडम्सले यस पटक स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिने बताइसके । डेमोक्र्याटिक पार्टीको प्राइमरीमा पराजित भएका एन्ड्र्यु कोमोले पनि आफू चुनावी रेसमै रहेको बताएका छन् । 

न्यूयोर्कका व्यापारिक समुदायले एडम्स र कुमोमध्ये एकलाई मेयर जिताउन सहयोग गर्न सक्ने अमेरिकी सञ्चार माध्यमहरुले उल्लेख गरेका छन् । 

न्यूयोर्कको जनसांख्यिक स्थिति भने ममदानीका लागि अनुकुल देखिन्छ । मतदातामध्ये २० प्रतिशत यहुदी भएको अनुमान छ । अनि १२ प्रतिशत बासिन्दा मुस्लिम छन् । यिनीहरु धेरैजसो दक्षिण पूर्वी एसियाबाट आएकाहरु छन् । 

ममदानी भारतीय मूलका अमेरिकी हुन्, उनी क्वीन्समा बस्छन् । दक्षिण एसियाबाट आएकाहरु न्यूयोर्कको क्वीन्स क्षेत्रमा नै बसोबास गर्छन् । ममदानीले उनीहरुको पनि समर्थन पाउने देखिन्छ । 

उनको चुनावी नारा पनि उनीहरु लक्षित छ । ममदानीले आफू मेयर भएमा न्यूयोर्क शहरमा बढिरहेको जीवनयापन खर्च घटाउने घोषणा गरेका छन् । 

उनको भनाइ छ कि विश्वकै महंगो शहर न्यूयोर्कलाई सबैथरि मान्छे बस्न सक्ने बनाउनुपर्छ । ‘यो शहरमा चार जनामध्ये एक जना गरिब छन् । ५ लाख बालबालिका हरेक रात भोकै सुत्छन्’, उनले बीबीसीसँग भनेका छन् । 

शहरभरी निःशुल्क बस, सरकारी लगानीमा सुपथ मूल्यको पसल सञ्चालन गर्ने र ६ हप्तादेखि ५ वर्षसम्मका बालबालिकाका लागि विशेष शिशु स्याहार योजना सञ्चालन गर्ने उनको योजना छ । 

उनले आफ्नो चुनावी अभियानको भिडियो उर्दु, हिन्दी र स्पेनिस भाषामा पनि बनाएका छन् । उनले यसमार्फत आप्रवासी मतदातालाई आकर्षित गर्ने रणनीति बनाएको देखिन्छ । 

तर ममदानीले चुनाव जित्ने वा नजित्ने अहिले नै भन्न सकिँदैन । तर विश्लेषकहरु भन्छन्, यदि ममदानीले चुनावी अभियानका क्रममा ठूलो गल्ती गरेनन् भने उनी मेयर बन्न सक्छन् । 

किनकी न्यूयोर्क लोकतान्त्रिक शहर हो, ममदानीका प्रतिस्पर्धीका रुपमा देखिएका एरिक एडम्स, र एन्ड्रयु कुमोसँग ब्यागेज धेरै छ ।